WSZCZEPIENI W CHRYSTUSA

List do Rzymian 11

(1) Pytam więc: Czyż Bóg odrzucił lud swój? żadną miarą! I ja przecież jestem Izraelitą, potomkiem Abrahama, z pokolenia Beniamina.

Bóg nigdy nie odrzuca całkowicie, daje szansę na powrót do Niego, chociaż czasem po ukaraniu Ps 94:14, 1 Sam 12:22, Amos 9:8,10. Odrzuca tylko niegodziwców.

(2) Nie odrzucił Bóg swego ludu, który wybrał przed wiekami. Czyż nie wiecie, co mówi Pismo o Eliaszu, jak uskarża się on przed Bogiem na Izraela?

(3) Panie, proroków Twoich pozabijali, ołtarze Twoje powywracali. Ja sam tylko pozostałem, a oni na życie moje czyhają.

(4) Lecz co mu głosi odpowiedź Boża? Pozostawiłem sobie siedem tysięcy mężów, którzy nie zgięli kolan przed Baalem.

Prorok Eliasz myślał że tylko on sam został wśród wiernych Bogu Jahwe, ale Bóg mówi że jeszcze 7 000 wiernych zostało, pozostała więc pewna resztka wiernych i lojalnych sług Bożych 1 Król 19:10,14,18. Bóg ich widział i znał 2 Tym 2:19. Również Jezus zna swoje owce chociaż czasem wydaje się nam, że jest nas tak niewielu i czujemy się osamotnieni jak prorok Eliasz Jan 10:14,27.

(5) Tak przeto i w obecnym czasie ostała się tylko Reszta wybrana przez łaskę.

Apostoł Paweł mówi, że obecnie ostała się tylko Reszta, do której on i siebie zaliczał. Zawsze pozostaje jakaś Reszta ludu prawego, który Bóg chętnie przyjmuje za swój i wybawia z łaski Rzym 9:6,27, Iza 10:21,22.

(6) Jeżeli zaś dzięki łasce, to już nie ze względu na uczynki, bo inaczej łaska nie byłaby już łaską.

Zbawienie nie jest z uczynków, inaczej Chrystus umarłby na darmo Rzym 4:4, Gal 2:16,21, Gal 5:4, Efe 1:7, Efe 2:8,9. Zbawienie jest dla tych wszystkich, którzy będąc wszczepieni w Chrystusa i będąc z nim w jednym duchu, wydają dzięki niemu owoce ducha Bożego Fil 1:11, Efe 5:9, Kol 1:10, Gal 5:22,23.

(7) Cóż zatem? Izrael nie osiągnął tego, czego skwapliwie szukał; osiągnęli jednak wybrani. Inni zaś pogrążyli się w zatwardziałości,

Dalej Paweł pisze, że Izrael nie osiągnął tego, czego szukał, bo nie zabiegali przez wiarę, lecz jakby przez uczynki Rzym 9:31-33. Obmyślają możliwość osiągnięcia prawości u Boga na swój sposób, poprzez szczegółowe przestrzeganie przepisów Prawa Mojżeszowego, sabatów, poprzez ceremonie, składanie ofiar, celebracje, ablucje itd, Rzym 10:3. Mimo że tak skwapliwie Żydzi przestrzegali te przepisy, Jezus nie patrzył na nich jak na sprawiedliwych w oczach Boga Łuk 16:15, Łuk 18:9, Fili 3:9. Dobrze wiedzieli że zbawienie ma przynieść Mesjasz, a kiedy przyszedł, nie przyjęli go, pogrążyli się w zatwardziałości Jan 1:11. Nie szukają usprawiedliwienia w Mesjaszu i jego ofierze gładzącej grzechy, ale w przestrzeganiu Prawa Mojżeszowego, sabatów i żydowskich obyczajów Tyt 1:13,14. W sytuacji gdy stworzyli własną koncepcję zbawienia i służenia Bogu, okazało się że Mesjasz jest zbędny Łuk 11:52. Jednak jest grupa wybranych wierzących, tak Żydów jak i pogan którzy chętnie przyjęli Mesjasza.

(8) jak jest napisane: Dał im Bóg ducha odurzenia; takie oczy, by nie mogli widzieć, i takie uszy, by nie mogli słyszeć aż po dzień dzisiejszy.

Nieprzejawiający wiary, otrzymali ducha głębokiego snu Iza 6:9,10, Mat 13:14,15. Ci którzy nie okazują wiary, przed nimi zakryta jest prawda Mar 4:11,12, Łuk 8:10. Lud który nie jest w stanie uwierzyć, pozbawiony jest serca Jer 5:21, Jan 12:39,40. Ich przywódcy niczego nie zrozumieją Iza 29:9,10. Zrozumienie jest w Jezusie Chrystusie 2 Kor 3:14,15, kto odrzuca Jezusa jako Mesjasza, jako Syna Bożego i posłańca Bożego, niczego nie będzie rozumiał i też będzie patrzył, ale nie będzie widział. Duch odurzenia przychodzi przez tradycje i dogmaty które człowiek ceni bardziej, niż prawdy Słowa Bożego Mar 7:9-13.

(9) A Dawid powiada: Niech stół ich stanie się sidłem, pułapką, kamieniem potknięcia i odpłatą.

Wpadają w pułapkę, ponieważ karmią się ze stołu który jest dla nich sidłem i pułapką, uczą się złudzeń, tradycji, dogmatów ludzkich a nie prawd Słowa Bożego Ps 69:22,23. Mieli własną szkołę interpretowania Słowa Bożego, swoją sprawiedliwość, i chociaż Mojżesz nakazał słuchać we wszystkim Mesjasza, proroka który miał przyjść 5 Moj 18:18,19, oni nie chcą dopuścić sprawiedliwości Jezusa. Nie poszli za Jezusem aby słuchać jego nauk, nie są zakorzenieni w Chrystusie Kol 2:7, Efe 3:17. Namnożyli sobie własnych nauczycieli 2 Tym 4:3, Tyt 1:14, Jer 23:28.

(10) Niech oczy ich się zaćmią, by nie mogli widzieć, a grzbiet ich trzymaj zawsze pochylony.

Co powoduje że zaćmiły się ich oczy? Patrzą na życie poprzez sprawy doczesne, z wysokości swych urzędów, dbając o własną chwałę o bogactwo, potknęli się o kamień obrazy, o Chrystusa, którego zamiast przyjąć, zastąpili klasą własnych uczonych w piśmie i ich wyobrażeniami o Mesjaszu Mat 21:43. Takie zachowania związane będą z brakiem błogosławieństwa i mozołem.

(11) Pytam jednak: Czy aż tak się potknęli, że całkiem upadli? żadną miarą! Ale przez ich przestępstwo zbawienie przypadło w udziale poganom, by ich pobudzić do współzawodnictwa.

Bóg już wcześniej powiedział, że tak jak oni pobudzali Go do zazdrości, tak i On pobudzał ich będzie do zazdrości tym co ludem wcześniej nie było 5 Moj 32:21, Rzym 10:19, Iza 49:21. Paweł pisze, że tak pobudzani Żydzi, chociaż niektórzy z nich, zaczną szukać Boga i prawdy Słowa Bożego.

(12) Jeżeli zaś ich upadek przyniósł bogactwo światu, a ich pomniejszenie - wzbogacenie poganom, to o ileż więcej przyniesie ich zebranie się w całości!

Jeżeli upadek Izraela spowodował tak wielkie błogosławieństwo dla pogan, to jakież błogosławieństwo dla całego świata wypłynie z nawrócenia się Izraela.

(13) Do was zaś, pogan, mówię: będąc apostołem pogan, przez cały czas chlubię się posługiwaniem swoim.

Paweł pisze do Rzymian, że pragnie zrobić jak najwięcej dla swoich rodaków Rzym 9:3, 1 Kor 9:22. Chociaż posługiwał chrześcijanom z narodów, nigdy nie pomijał Żydów.

(14) w tej nadziei, że może pobudzę do współzawodnictwa swoich rodaków i przynajmniej niektórych z nich doprowadzę do zbawienia.

Kiedy Żydzi nie chcieli przyjąć Ewangelii Pawła, on odwracając się od nich, zwracał się do pogan, a ci nawracali się. Tak to upadek Izraela stawał się przyczyną zbawienia pogan. I na odwrót, nawracanie się pogan, ma wzbudzić w nich zazdrość i chęć dorównania poganom, co ma stać się powodem do nawrócenia się Żydów, przynajmniej niektórych.

(15) Bo jeżeli ich odrzucenie przyniosło światu pojednanie, to czymże będzie ich przyjęcie, jeżeli nie powstaniem ze śmierci do życia?

Paweł pyta czym będzie przyjęcie Żydów którzy uwierzyli, i odpowiada, że będzie to jakby ich powstanie z martwych do życia, przyjęcie przez nich Ewangelii będzie dla nich oznaczało przejście ze stanu śmierci do życia. Rzym 6:4.

(16) Jeżeli bowiem zaczyn jest święty, to i ciasto; jeżeli korzeń jest święty, to i gałęzie.

Zaczynem lub pierwociną, jak to mówią inne przekłady, jest Chrystus 1 Kor 15:20, Kol 1:18. Również korzeniem od którego swą siłę i świętość czerpią gałęzie, jest Chrystus Rzym 15:12, Obj 5:5, Obj 22:16. Słowo „Korzeń“ oznacza wodza, Dan 11:7, Mal 4:1, a tym który go sadzi, jest Bóg przedstawiony jako ogrodnik Jan 15:1, Ezech 17:22. Jeżeli więc Żydzi przyjmą Ewangelię, będą mogli czerpać z tłustości korzenia Kol 2:6,7, Efe 3:17-19. Skoro Izrael określony został jako gałęzie, podobnie jak chrześcijanie z pogan, to powinniśmy wnioskować że żadna z grup nie jest pełnym drzewem, drzewo raczej reprezentuje Boże dzieło odkupienia jakie czyni Bóg z ludzkością jako całością, poprzez nowe nasadzenie, czyli poprzez Jezusa Chrystusa, potomka Abrahama i Dawida, przez niego Bóg jedna świat ze sobą Kol 1:20, 2 Kor 5:18,19. Boży plan dla Izraela i Boży plan dla narodów, są planem realizowanym względem całej ludzkości. Tylko przez Jezusa mamy przystęp do Boga Rzym 5:1,2, Efe 2:18, Efe 3:12,Hebr 7:25. Obietnice Abrahamowe miały przejść na wszystkie narody w Chrystusie Jezusie Mat 12:21, Gal 3:14, Rzym 4:13.

(17) Jeżeli zaś niektóre zostały odcięte, a na ich miejsce zostałeś wszczepiony ty, który byłeś dziczką oliwną, i razem [z innymi gałęziami] z tym samym korzeniem złączony na równi z nimi czerpałeś soki oliwne,

Kiedyś byliśmy obcy wobec Chrystusa i społeczności Izraela Efe 2:12, Kol 1:21. Byliśmy jakby dziką oliwką, ale teraz zostaliśmy wszczepieni w drzewo z nasadzenia Bożego, teraz stajemy się współuczestnikami dóbr płynących z korzenia, z jego zasobów oliwy z których teraz możemy czerpać i napełniać siebie Ps 52:8[10], Fil 1:11. Wszyscy razem możemy czerpać z jednego drzewa, tak Żydzi jak i chrześcijanie pochodzący z pogan na równi, jak mówi Paweł, nie ma odrębnej drogi zbawienia dla Żydów jak to twierdzą niektórzy Gal 3:28. Gałęzie wyłamane to znaczna część Izraela która nie weszła w jedność wiary z Panem Jezusem i tym samym nie stała się zborem Bożym, ciałem Chrystusowym Mat 15:13. Jezus powiedział że Bóg może wzbudzić dzieci Abrahamowi z kamieni Mat 3:9, Rzym 9:8, gałęzie wszczepione z drzewa dzikiej oliwki, są takim właśnie potomstwem. Teraz na równi możemy czerpać soki oliwne ponieważ tylko ten korzeń jest jedynym pośrednikiem Jan 10:9, Jan 14:6, 1 Tym 2:5.

(18) to nie wynoś się ponad te gałęzie. A jeżeli się wynosisz, [pamiętaj, że] nie ty podtrzymujesz korzeń, ale korzeń ciebie.

Potrzebna jest nam pokora, powinniśmy pamiętać że to Chrystus jest Wodzem, korzeniem z którego możemy czerpać siły życiodajne i prawdę Iza 11:1,10, Iza 53:2 , i przez niego możemy czerpać z tłustości drzewa oliwnego i być uświęceni wartością krwi nowego przymierza w które wchodzą chrześcijanie Hebr 10:29, Hebr 2:11. I to on poprowadzi nas do źródeł wód życia w domu Bożym, Obj 7:16,17, tak nas ludzi z narodów, jak i z Izraela Hebr 10:19, 2 Moj 15:17[Gd].

(19) Powiesz może: Gałęzie odcięto, abym ja mógł być wszczepiony,

Izrael był Bożym nasadzeniem, Bożą winnicą, drzewem zasadzonym w obietnicach danych Abrahamowi, Dzie 3:25. Do drzewa nawiązuje 1 Moj 18:18,[NBG] „To Abraham się rozkrzewi w wielki, potężny naród i w nim będą wysławiać Boga wszystkie narody ziemi. Drzewo oliwne przedstawia Boskie obietnice dane Abrahamowi mówiące;“ W nasieniu twoim będą błogosławione wszystkie narody ziemi,“ 1 Moj 22:17,18. Tym nasieniem Abrahama okazał się Chrystus, gdyby Żydzi przyjęli przychodzącego Chrystusa, pozostaliby w drzewie oliwnym, korzeń bowiem tkwi w obietnicach Bożych danych Abrahamowi Ps 52:8[10], Dzie 4:12. Bóg najpierw ich sadził, lecz potem z powodu niedowiarstwa swego, zostali wyłamani Ps 44:2[3], Jer 11:16. Izrael był Bożą winnicą a mężowie Judzcy uprawą Iza 5:1-7. Bóg zadbał o swoją winorośl, okopał, podcinał, dał Prawo, posyłał proroków, ale oni wydali kwaśne grona, zmienili się, wydawali owoc jedynie dla siebie Jer 2:21, Oze 9:10, Oze 10:1. Dlatego to drzewo, winnica, została odrzucona przez Boga i przyszło na nią złupienie i zniszczenie Jer 12:10,11, Iza 7:23,24, Joel 1:6,7,12. Gdyby byli posłuszni głosowi Boga Jahwe i gdyby zachowali przymierze z Bogiem, to mogli się stać szczególną własnością, królestwem kapłanów i narodem świętym 2 Moj 19:5,6, lecz oni świętości nie zachowali, a owoce jakie wydawali były kwaśne. Odrzucenie Izraela wielokrotnie potwierdzał Jezus, Łuk 13:6,7, Mat 21:19,33-43, Mat 23:37,38. Żydzi jako gałęzie, powinni wydawać owoce dobre i słodkie Mat 7:19,20, Łuk 3:8,9, Jan 15:6.

(20) Słusznie. Odcięto je na skutek ich niewiary, ty zaś trzymasz się dzięki wierze. Przeto się nie pysznij, ale trwaj w bojaźni.

Odłamani zostali i odrzuceni z powodu braku wiary Hebr 3:19, Hebr 11:6. To dzięki wierze poganie mogli być wszczepiani w Boże obietnice Gal 3:11. Żyjemy wszczepieni w nasadzenie Boże, w którym wypełnią się wszystkie obietnice dane Abrahamowi, przez nie ma przyjść błogosławieństwo na wszystkie narody. Będąc ochrzczeni i wszczepieni w Chrystusie, powinniśmy trwać w tym nasadzeniu Bożym i wydawać obfity owoc Jan 15:1-6. Jezus mówi;"Ja jestem prawdziwym krzewem winnym, a mój Ojciec jest ogrodnikiem.“ A więc to Ojciec jest tym który uprawia, On zasadził ten krzew, to Jego nowe nasadzenie po wykarczowaniu starych latorośli przynoszących kwaśne owoce Mat 15:13. Ten obraz przedstawia, że chrześcijanie nie należą do samych siebie, ale że jesteśmy połączeni z Chrystusem. On jest naszym korzeniem, dostarczycielem wszelkich prawd, czerpiąc je, stajemy się cząstką Pana Jezusa Rzym 12:5. Jeżeli trwamy w prawdziwym winnym krzewie, to w nadchodzącym czasie Chrystus poprowadzi nas do domu swego Ojca.

(21) Jeżeli bowiem nie oszczędził Bóg gałęzi naturalnych, może też nie oszczędzić i ciebie.

Bóg wyłamał naturalne, żydowskie gałęzie, dlaczego nie mógłby wyłamać innych Jan 15:2, Łuk 3:9. Jezus zapowiadał że wielu ze wschodu i z zachodu będzie powołanych do królestwa, podczas gdy synowie królestwa -Żydzi, będą wyrzuceni, odrzuceni od jego przywilejów, od obietnic Abrahamowych, ponieważ pozostali przy Przymierzu Zakonu, co się równało odrzuceniu Nowego Przymierza i wiary w Chrystusa Jezusa, pośrednika Nowego Przymierza Hebr 8:6,13, Hebr 9:15. Przez Nowe Przymierze jesteśmy wszczepiani w Chrystusa, w jedność z nim, mając udział w jego krwi jako jego dzieci Hebr 12:24,1 Kor 11:25, Hebr 2:13,14. Nie w Mojżesza i Przymierze Mojżeszowe i w Prawo Mojżeszowe na mocy pokropienia krwią zwierząt, lecz w Chrystusa, Nowe Przymierze i pokropienie krwią Chrystusową Heb 12:24.

(22) Przyjrzyj się więc dobroci i surowości Bożej. Surowość [okazuje się] wobec tych, co upadli, a dobroć Boża wobec ciebie, jeśli tylko wytrwasz w [kręgu] tej dobroci; w przeciwnym razie i ty będziesz wycięty.

Powinniśmy doceniać łaskę Boga wobec nas, ale i wyciągać wnioski z surowości Boga wobec Żydów, którzy upadli, bo i my też możemy zostać odłamani i odrzuceni w razie utraty wiary Judy 5, Ps 106:25-27.

(23) A i oni, jeżeli nie będą trwać w niewierze, zostaną wszczepieni. Bo Bóg ma moc wszczepić ich ponownie.

Bez wiary w Chrystusa, Bóg nikomu grzechów nie odpuszcza, nie ma też możliwości wszczepienia w drzewo oliwne Bożych obietnic wypełniających się w Chrystusie. Chrześcijanie mają chodzić dzięki wierze a nie dzięki widzeniu 2 Kor 5:7. Pismo przewidziało że Bóg ludzi z narodów uzna za prawych dzięki wierze Gal 3:6-9. Wszyscy wierzący stają się duchowym potomstwem Abrahama Gal 3:29. Wierzący nie stają się Żydami, nie ma takiej potrzeby, ale w Chrystusie stajemy się współuczestnikami błogosławieństwa Abrahamowego danego narodom. Ci co zostali wyłamani, muszą być wszczepieni w ten sam sposób jak poganie, indywidualnie przez wiarę i chrzest. Żydzi nie mają już ani pierwszeństwa ani przewagi nad narodami 1 Kor 12:13, Rzym 10:12.

(24) Albowiem jeżeli ty zostałeś odcięty od naturalnej dla ciebie dziczki oliwnej i przeciw naturze wszczepiony zostałeś w oliwkę szlachetną, o ileż łatwiej mogą być wszczepieni w swoją własną oliwkę ci, którzy do niej należą z natury.

Skoro my mogliśmy zostać wszczepieni, to tym bardziej oni mogą, Bóg wręcz wzywa Izraela, „Wracajcie, synowie-odstępcy - wzywa Jahwe - bom Ja jest Panem nad wami! I przyjmę was, [choćby] po jednym z miasta i po dwóch z pokolenia, i wprowadzę was na Syjon“ Jer 3:14.

(25) Nie chcę jednak, bracia, pozostawiać was w nieświadomości co do tej tajemnicy - byście o sobie nie mieli zbyt wysokiego mniemania - że zatwardziałość dotknęła tylko część Izraela aż do czasu, gdy wejdzie [do Kościoła] pełnia pogan.

Następnie Paweł pisząc do chrześcijan z Rzymu, wyjawia im pewną tajemnicę aby zrozumieli, że zatwardziałość przyszła na Izraela dopóki nie wejdzie pełnia pogan Efez 3:3-6,9, Rzym 16:25,26, Kol 1:26,27. Apostoł wyjawia wcześniej ukrytą tajemnicę co do sposobu zbawienia ludzi z narodów poprzez ofiarę Jezusa Chrystusa Gal 3:14. Lud Boży ma się składać z wierzących Żydów i z wierzących ludzi z narodów, tak ma wyglądać pełnia ludu Bożego, teraz mają stanowić jeden organizm. Kiedy przyszedł Jezus jako Mesjasz, nadeszła wielka zmiana, teraz już nie miano czcić Boga w Jerozolimie, dlatego Bóg usunął Świątynię w Jerozolimie Jan 4:21, Łuk 23:31. Nie miejsce było ważne, ale sposób wielbienia Boga Jan 4:23,24, Ps 14:7, Iza 56:7, Iza 60:21,22.

(26) I tak cały Izrael będzie zbawiony, jak to jest napisane: Przyjdzie z Syjonu wybawiciel, odwróci nieprawości od Jakuba.

Słowa; „I tak cały Izrael będzie zbawiony,“ oznaczają, że kiedy przyjdzie Jezus Chrystus jako Król w swoim wtórym przyjściu, zostanie zbawiony cały lud Boży, pełnia, składająca się z wierzących Żydów i wierzących ludzi z narodów, razem będzie to Boży Izrael Gal 6:16, Rzym 9:6-8, Rzym 2:28,29, Ps 105:9,10, Iza 59:20. Już nie jesteśmy obcy wobec społeczności Izraela i przymierzy obietnicy Efe 2:12, Jan 10:16. Wszyscy wszczepieni w Chrystusa, stają się Izraelem Bożym w którym Bóg będzie realizował swój zamysł co do zbawienia ludzkości Ps 92:12,13, Iza 27:2,3,6, Iza 60:21,22, Oze 14:5,6. Wszczepieni będą ci wszyscy, którzy będą nowym Izraelem, Bożym Izraelem, duchowym Izraelem, wszczepionym na podstawie obietnic dla ludu wiary i na podstawie Nowego Przymierza, lud ten będzie wydawał dobre owoce Jan 15:8,16, Rzym 7:4, Tyt 3:14, Jak 3:17,18.

(27) I to będzie moje z nimi przymierze, gdy zgładzę ich grzechy.

Potwierdzają to słowa tego wersetu mówiące o Nowym Przymierzu jakie Pan Jezus zawarł ze swoimi uczniami apostołami jako reprezentantami ludu wiary Hebr 8:8-10, Hebr 10:16. Takie przymierze wcześniej zapowiadali prorocy Jer 31:32,33, Iza 59:20,21. Chociaż wcześniej wszyscy byliśmy pod grzechem Gal 3:22, Rzym 3:9, teraz obietnice Boże dane Abrahamowi, dano tym którzy wierzą w Jezusa Chrystusa 1 Moj 18:17,18, Rzym 3:21-26, Gal 3:29. Żydzi też będą musieli wejść pod Nowe Przymierze, zostawić Mojżesza i Zakon, a przejść pod Prawo Chrystusowe Gal 6:2. To w Chrystusie Bóg gładzi grzechy świata, więc grzechy Żydów też, wówczas wielu z nich przejrzy na oczy i zobaczą tego którego przebodli Jer 50:20, Iza 29:18,24.

(28) Co prawdą - gdy chodzi o Ewangelię - są oni nieprzyjaciółmi [Boga] ze względu na wasze dobro; gdy jednak chodzi o wybranie, są oni - ze względu na praojców - przedmiotem miłości.

Bóg cały czas oczekuje, aż ten syn marnotrawny, przedmiot Bożej miłości, powróci do Ojca Mat 23:37.

(29) Bo dary łaski i wezwanie Boże są nieodwołalne.

Bóg nigdy nie żałował darów i powołań praojcom Izraela, nie żałuje i ludom z narodów 4 Moj 23:19.

(30) Podobnie bowiem jak wy niegdyś byliście nieposłuszni Bogu, teraz zaś z powodu ich nieposłuszeństwa dostąpiliście miłosierdzia,

Kiedyś nie żyliście po Bożemu, folgując pragnieniom i namiętnościom Efe 2:2,12. Lecz Bóg nie uczynił różnicy miedzy nami a nimi i dostąpiliśmy miłosierdzia Dzie 15:9, Gal 3:28,29.

(31) tak i oni stali się teraz nieposłuszni z powodu okazanego wam miłosierdzia, aby i sami mogli dostąpić miłosierdzia,

Chociaż oni są nieposłuszni, wobec czego wam okazano miłosierdzie, aby oni u was miłosierdzia dostąpić mogli 1 Tym 2:4, 1 Tym 1:13, Obj3:9.

(32) Albowiem Bóg poddał wszystkich nieposłuszeństwu, aby wszystkim okazać swe miłosierdzie.

Apostoł Paweł wypowiada następnie płomienny hymn o mądrości Bożej, która często realizuje się w przedziwny sposób wypełniając zamysł Jego, przez co okazuje On miłosierdzie swoje.

(33) O głębokości bogactw, mądrości i wiedzy Boga! Jakże niezbadane są Jego wyroki i nie do wyśledzenia Jego drogi!

Stwórca na pewno rozwiąże wszystko mądrze, Żydzi będą mieli jeszcze szansę na zbawienie, Bóg dobrotliwie spróbuje jeszcze przywieść ich do skruchy 2 Pio 3:9, Rzym 2:4. Musimy jedynie uważać aby nikt nie pozbawił nas łaski Boga, abyśmy się nie skalali jakimś korzeniem gorzkości którym niektórzy chcą koniecznie zastąpić naszego Pana, ci którzy nie chcą się dać wszczepić w Chrystusa, próbują Chrystusa i wierzących chrześcijan wszczepić w Izraela, nauczając że mamy być wszczepieni w cielesnego Izraela, w jego Zakon, sabaty, obyczaje i tradycje, a nie w Chrystusa Jezusa Hebr 12:15.

(34) Kto bowiem poznał myśl Pana, albo kto był Jego doradcą?

Nikt nie poznał umysłu Boga, nikt Mu nie jest w stanie dorównać i nikt nie jest w stanie wskazać jakimi rozwiązaniami Bóg się posłuży aby osiągnąć cel 1 Kor 2:16, Iza 40:13.

(35) Lub kto Go pierwszy obdarował, aby nawzajem otrzymać odpłatę?

Nikt Bogu nie może niczego dać, natomiast Jahwe jest dawcą wszystkiego Hiob 42:2, 1 Kron 29:11-14.

(36) Albowiem z Niego i przez Niego, i dla Niego [jest] wszystko. Jemu chwała na wieki. Amen.

Chwała Bogu na wieki, gdyż zgotował zbawienie tak dla Żydów jak i dla wszystkich narodów, Jahwe Bóg godzien jest wychwalania w ciele naszym 1 Kor 6:20, Rzym 16:27.